Wat is een moederbord?

Overweegt u een nieuwe pc te bouwen of uw huidige systeem te upgraden? Dan geeft het bouwen van uw eigen systeem u volledige controle over wat voor u het belangrijkst is: prestaties, esthetiek, budget of al het bovenstaande.

Een van de belangrijkste onderdelen waar u rekening mee moet houden, is het moederbord. Dit is het centrale knooppunt dat uw processor, geheugen, grafische kaart en meer met elkaar verbindt. Door het juiste moederbord te kiezen, bent u verzekerd van compatibiliteit met uw CPU en andere onderdelen. Het is dus de moeite waard om hier goed over na te denken.

Het moederbord is de ruggengraat van uw computer. Het zorgt ervoor dat alle verschillende onderdelen van uw systeem, zoals de CPU, RAM, GPU, opslag en randapparatuur, met elkaar kunnen communiceren. Het bepaalt ook welke functies uw pc ondersteunt, van connectiviteitsopties zoals USB en wifi tot uitbreidingsslots en opslagconfiguraties. Kortom, uw moederbord bepaalt de mogelijkheden en beperkingen van uw hele systeem.

Moederborden zijn printplaten vol met connectoren, sleuven en geïntegreerde functies. Hier zijn enkele van de belangrijkste onderdelen:

• CPU-socket – Waar uw processor is geïnstalleerd.
• RAM-sleuven – Voor uw systeemgeheugen (DDR4, DDR5, enz.).
• PCIe-slots – Wordt gebruikt voor grafische kaarten, geluidskaarten en andere uitbreidingskaarten.
• Chipset – Regelt de communicatie tussen de CPU en andere componenten.
• Opslagconnectoren – SATA-poorten en M.2-sleuven voor SSD's en harde schijven.
• Voedingsconnectoren – Leveren stroom aan de CPU en het moederbord.
• Achterste I/O-poorten – USB, Ethernet, audio en beeldschermuitgangen.
• Ingebouwde functies – Geïntegreerde audio, netwerken, wifi, ARGB-headers

Deze componenten werken samen om de basis van uw systeem te vormen en beïnvloeden alles, van prestaties tot connectiviteit.

Moederborden zijn verkrijgbaar in verschillende formaten, ook wel form factors genoemd. Deze formaten voldoen aan de ATX-specificatie (Advanced Technology eXtended), die compatibiliteit tussen moederborden, behuizingen en voedingen garandeert. Dat betekent dat een ATX-moederbord in een ATX-behuizing past en werkt met een ATX-voeding, waardoor het bouwproces soepeler en voorspelbaarder verloopt. Hoera voor standaarden!

De meest voorkomende moederbordgrootte is ATX (volledige grootte), met afmetingen van 305 mm x 244 mm (12 inch x 9,6 inch). Deze biedt voldoende ruimte voor belangrijke componenten en ondersteunt doorgaans:

• Tot 4 DIMM-sleuven voor geheugen
• Meerdere PCIe-slots voor uitbreidingskaarten
• Tot vier M.2-sleuven voor snelle SSD's

ATX-moederborden zijn ideaal voor de meeste pc-bouwers en bieden ruimte voor premiumfuncties zoals hoogwaardige geïntegreerde audio, Wi-Fi 7, ARGB-headers, interne USB-poorten en ventilatoraansluitingen.

Als u van plan bent uw CPU te overklokken of gebruik wilt maken van moderne automatische overklokfuncties, is ATX een uitstekende keuze. Deze moederborden bieden ruimte voor robuuste VRM's en koellichamen, wat zorgt voor een stabiele stroomvoorziening en thermische prestaties.

Micro ATX- moederborden zijn compacte, over het algemeen budgetvriendelijke opties met afmetingen van 244 mm x 244 mm (9,6 inch x 9,6 inch). Hoewel ze kleiner zijn, bieden ze nog steeds tal van kernfuncties:

• Maximaal 4 RAM-slots
• PCIe- en M.2-slots, hoewel minder dan op ATX
• USB4, Wi-Fi 7 en geïntegreerde audio

De stroomvoorziening is misschien niet zo krachtig als op ATX-kaarten, maar veel mATX-modellen presteren nog steeds goed. Deze kaarten zijn populair bij gamers die prioriteit willen geven aan hun GPU-uitgaven en de rest van de build betaalbaar willen houden.

Mini ITX is met slechts 170 mm x 170 mm (6,7 inch x 6,7 inch) de kleinste gangbare vormfactor. Hoewel veel behuizingen van normale grootte Mini ITX ondersteunen, kunnen ze het beste worden gecombineerd met compacte behuizingen zoals de CORSAIR 2000D.

Vanwege hun formaat hebben Mini ITX-kaarten een aantal nadelen:

• Meestal slechts 1 PCIe x16-sleuf
• 1–2 M.2-sleuven (vaak één aan de achterzijde)
• Minder USB- en SATA-poorten

Mini ITX-kaarten zijn een nicheproduct en vaak duurder dan mATX, maar ze zijn perfect voor kleine computers die toch indrukwekkende prestaties leveren.

Extended ATX-kaarten zijn de grootste standaardformaat kaarten, ontworpen voor high-end systemen en werkstations. Ze zijn 305 mm diep en variëren in breedte van 257 mm (10,1 inch) tot 330 mm (13 inch).

E-ATX-kaarten bieden:

• Ondersteuning voor dubbele CPU's
• Tot 8 RAM-slots
• Verbeterde VRM's en koeling
• Extra PCIe- en opslagopties

Ze zijn doorgaans duurder en voor de meeste gebruikers niet nodig, maar als je een extreme build plant, zijn ze het overwegen waard. Zorg er wel voor dat je behuizing E-ATX ondersteunt, hoewel veel moderne behuizingen zoals de FRAME 4000D dat doen.